VÌ DÂN CHỦ HAY VÌ TIỀN?

Lâm Trực

Mới đọc bài báo Blogger Cu Vinh có dấu hiệu chiếm đoạt gần 200 triệu ủng hộ gia đình anh Vươn làm tôi chột dạ, tai sao những nhà đấu tranh dân chủ cứ thích lập quỹ quyên góp ủng hộ cá nhân này, cá nhân kia, rồi lem nhem chuyện tiền bạc để đánh mất uy tín bản thân, đánh mất sự chính nghĩa của mình, là cớ để báo chí lề phải, chính quyền “bôi nhọ” họ?

Nhóm ông Nguyễn Huệ Chi từng bị “nhóm hacker” lạ tấn công, lấy đi một số thư trao đổi nội bộ nhóm rồi dựng chuyện ông HUệ Chi có ý định lem nhem 4000 USD từ quỹ ủng hộ đồng bào lũ lụt do trang mang Bauxite Việt Nam liên kết với đại gia Phùng Liên Đoàn ở Mỹ lập ra, dẫn đến mâu thuẫn nội bộ và việc ông Toàn muốn rút khỏi Ban điều hành trang mạng này. Dù rằng sự việc đã được ông Phạm Toàn lên tiếng phủ nhân, nhưng sau đó sự tan rã của nhóm “sáng lập viên” trang mạng và việc ông HUệ Chi cho chấm dứt vĩnh viễn các việc lập quỹ, quyên góp...cũng như sự thừa nhận những “kẻ gian” kia khai thác thông tin nội bộ để chia rẽ khối đã cho thấy phần nào sự thật của vụ việc. Để bảo vệ danh tiếng cho các trí thức đấu tranh dân chủ, việc ông Huệ Chi rút lui hoàn toàn khỏi việc gây quỹ được xem là khôn ngoan, sáng suốt bởi đồng tiền luôn có hai mặt.
Việc nhóm ông Nguyễn Xuân Diện thì không, ông này gần đây đẩy mạnh việc lập các quỹ quyên góp ủng hộ gia đình ông Đoàn Văn Vươn, chị Bùi Hằng, CLB NO-U, ..với số tiền hàng trăm triệu cho mỗi quỹ , mặc dù ông Diện cố gắng công khai, mình bạch người gửi những cũng đã có vô số chuyện bên lề sinh sôi rồi, như:

(1) chuyện lình xình từ nhận chuyển tiền ủng hộ của ông Nguyễn Hữu Việnở Pháp (ban đầu ông Diện thông báo công khai đã nhận được nhưng vì CMT hết hạn nên không rút được, sau đó lại đính chính không nhận được khiến ông này khá bức xúc).

(2) Những người từng quyên góp khác tố trên diễn đàn Đất Việt Quỹ Nguyễn Xuân Diện lập ra để làm gì?, với các nghi vấn về đã gửi hàng chục ngàn đô mà không thấy “ghi danh”?

(3) Vô khối những ý kiến ngoài lề như, tại sao cả nửa năm rồi, quỹ ủng hộ gia đình ông Vươn cứ nằm im không khác gì quỹ của Cu Vinh ở trên sau cái lần trao hơn 70 triệu đến gia đình và những cán bộ công an bị thương đầu năm 2012?, mấy trăm triệu đó cứ gửi lãi ngân hàng cũng khá lắm chứ, để càng lâu càng tốt?, Trang blog Xuân Diện nổi tiếng trong cộng đồng người Viêt như thế mà sao quyên góp được ít vậy sao, không bằng một bữa tiệc gây quỹ ở hải ngoại? Trong thời đại chuyển phát nhanh, ATM, chuyển tiền vào tài khoản sao cái nick chuột... này việc chuyển tiếp tới gia đình cần ủng hộ vô cùng thuận lợi, minh bạch, sao ông DIện không làm?

(4) CLB Bóng đá NO-U được nhiều người ủng hộ, việc này ông Diện tự thu, tự quyết toán, nhưng hầu hết anh em trong đội bóng này đều cho biết, từ việc thuê sân, ăn uống sau đá bóng đều là “dưa góp” cả, làm gì có thấy bóng dáng tài trợ ở đâu?

Nhìn chung dư luận quanh vụ quỹ ông Xuân Diện này rất nhiều. Những thắc mắc, tiền từ đâu mà ông đứng lên tổ chức những buổi gặp mặt, liên hoan cỡ VIP, trung bình, dân dã sôi nổi đến thế.Tất nhiên không thể bỏ tiền túi ra được. NHưng nếu tiền quyên góp các quỹ trên có chi vào việc ăn nhậu đó thì cũng tốt, đều có lợi chung cả, song người cầm cân này mực, đứng mũi chịu sào sẽ còn tiếp tục giơ đầu chịu báng, thâm chí nguy cơ từ chính công an, mật vụ dày đặc.

Trong phong trào dân chủ, những chuyện tiền bạc luôn là đề tài nóng bóng, là nguyên nhân lớn nhất dẫn đến sự rạn nứt, chia rẽ sâu sắc như ngày nay. Chuyện ông Trần Khuê lập quỹ hỗ trợ cho ông Hà Sỹ Phu và Quỹ ủng hộ phong trào dân chủ dẫn đến tố cáo như "Thư của 1 du học sinh gửi Ô Trần Khuê" đã làm mất hoàn toàn uy tín của ông này, giờ ông ta vẫn còn hăng hái đấu tranh mà xem như chăng ai để ý đến nữa. Chuyện TRần Khải Thanh Thủy và ông Nguyễn Khắc Toàn tự tố cáo nhau và lôi kéo dân oan trong chuyện triệt hạ lẫn nhau để kiểm soát lĩnh vực đầu mối ủng hộ dân oan từ các cá nhân, tổ chức hải ngoài. Chuyện ông Nguyễn Thanh Giang là đầu mối nhận tiền giải thưởng nhân quyền của ông Trần Anh Kim, Nguyễn Khắc Toàn, Trần Dũng Tiến,,,cũng bị tố lem nhem hay việc nhận tiền từ ông Nguyễn Gia Kiểng làm Tập san Tổ quốc với số lượng hàng chục ngàn đô mỗi năm nhưng chi ra nhỏ giọt,...

Ở hải ngoại, giữa những người Việt với nhau, chuyên quyên góp ủng hộ phong trào dân chủ mới là “nghề” canh tranh khốc liệt giữa các tổ chức.
Nhìn chung pháp luật Việt Nam chưa có quy định kiểm soát các quỹ tư nhân này như pháp luật nhiều nước Mỹ, Anh, Úc,..khi ở đó nếu là quỹ phi lợi nhuận phải có báo cáo chi tiết cho chính quyền và công chúng kiểm soát. Khi chưa có hành lang pháp lý hữu hiệu thì chưa có công cụ pháp lý quản lý những người lập quỹ và bảo vệ những người quyên góp. Hơn nữa vấn đề tiền nong luôn là “điểm yếu” chính quyền lợi dụng để kết tội những người đấu tranh. Bởi vậy đây sẽ luôn là vấn đề nhức nhối, phá hoại phong trào dân chủ trong nước nếu người lập quỹ không đủ uy tín, minh bạch, sáng suốt. Phải chăng cách rút lui của nhóm Bauxite với lĩnh vực này là sự khôn ngoan, không vì lợi nhỏ mà hại ích lớn, thậm chí còn hại đến thân.